Język niemiecki – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich. W rzeczywistości stanowi on grupę kilku języków zachodniogermańskich, które często są określane jako języki niemieckie; standardowy język niemiecki (Standard Hochdeutsch) oparty jest na Biblii Marcina Lutra, która z kolei opiera się na języku mówionym w Górnej Saksonii i Turyngii.
W skład języków niemieckich wchodzą: alemański (Szwajcaria, Liechtenstein, Alzacja, Szwabia), bawarski (Górna Bawaria, Dolna Bawaria, Górny Palatynat, Południowy Vogtland, Austria (oprócz kraju związkowego Vorarlberg), Samnaun, Gryzonia, Prowincja Bolzano, Böhmerwald/Hinterer Bayerischer Wald, górnofrankijski (Frankonia, Hesja, Palatynat, Lotaryngia, Luksemburg – tamtejsza odmiana zwana językiem luksemburskim), środkowogórnoniemiecki (do którego można zaliczyć "Standard Hochdeutsch", oraz gwary z obszaru Górnej Saksonii, Turyngii, Anhaltu, południowej Brandenburgii oraz ze Śląska; dawniej również Prusy Górne) oraz dolnoniemiecki (Dolna Saksonia, Meklemburgia, północna Brandenburgia, Pomorze – obecnie tylko Przednie, dawniej również Prusy Dolne; historycznie również język niderlandzki a za nim afrikaans stanowią odmianę języka dolnoniemieckiego).
Różnice np. pomiędzy dolnoniemieckim a bawarskim są większe niżpomiędzy polskim a serbsko-chorwackim. Pogląd o "jednym" języku niemieckim jest w dużej mierze spuścizną czasów Bismarcka i Hitlera, bowiem centralistycznym dążeniom Berlina różnice językowe pomiędzy poszczególnymi częściami państwa nie były na rękę.
Języki niemieckie (często w kontakcie z innymi językami) odegrały kluczową rolę w kształtowaniu się kilku innych języków. Przykładem jest tu wykształcony w średniowieczu język jidysz. W XIX wieku natomiast z kilku etnolektów niemieckich w Pensylwanii wykształciła się odmiana pensylwańska.
Język niemiecki ma swoich użytkowników w wielu krajach, gdzie nie ma statusu oficjalnego. Są to: Stany Zjednoczone, Brazylia, Kanada, Francja, Argentyna, Rosja, Kazachstan, Australia, Holandia, Wielka Brytania, Hiszpania, Chile, Paragwaj, Węgry, Republika Południowej Afryki, Meksyk, Izrael, Rumunia i Czechy. |
